Als het tegenwoordig goed misgaat, wordt al snel geroepen dat de commissarissen (bij een bedrijf) of de toezichthouders (een term die we vooral bij instellingen en overheid tegen komen), hebben gefaald en aansprakelijk zijn. Zoals wel vaker is de publieke opinie daarin voorbarig en grof. Van de andere kant zijn uitvluchten als: “dat was niet mijn taak”, of “dat is niet mijn specialisme”, of “daarvoor waren anderen” of “ik zat er vanwege mijn relatienetwerk”, volstrekt kansloos. Sterker nog: het is zelfs de bekentenis dat men niet zijn volle verantwoordelijkheid heeft genomen.
Overigens zijn allereerst de bestuurders verantwoordelijk voor fouten en niet de toezichthouders. Die zijn ook pas aansprakelijk wanneer geen enkel redelijk denkend en handelend mens in hun situatie het zover had laten komen. Het gaat dus om de grotere beslissingen en om zaken die langere tijd voortslepen en die men dus op de jaarvergaderingen had moeten zien, of uit de jaarrekeningen had kunnen opmaken. Een goede commissaris wordt wel getypeerd als een goede maar kritische vriend die dicht bij de directie staat. Dat begrip “vriend” wordt overigens in de praktijk wel wat erg letterlijk genomen: vaak zie je dat de directeur zijn eigen vriendjes tot toezichthouder laat benoemen. Dát is nu ook weer niet de bedoeling! Anderzijds, een commissaris moet ook weer geen vijand van het bestuur zijn. Laat iedereen die snel met kritiek klaarstaat zich realiseren hoe moeilijk dat evenwicht is!
Heerlen / Maastricht,
Lückers Bedrijfsadvocaten
Mr. Charles Lückers
